بهبود مهارت های شنیداری
شنوندگان دقیق معمولاً یادگیرندگان خوبی هستند. متأسفانه، بسیاری از دانش‌آموزان مهارت‌های شنیداری ضعیفی دارند، که می‌تواند بسیار مشکل‌ساز باشد، زیرا زمان زیادی را در کلاس‌های درس مشغول گوش دادن به تدریس دبیر هستند. بسیاری از دانش‌آموزان معتقدند که شنوندگان خوبی هستند، ولی متأسفانه تفاوت بین شنیدن و گوش دادن را کاملاً درک نمی‌کنند. شنوندگان دقیق نه تنها می شنوند، بلکه به طور مؤثر مطالب ارائه شده به آنها را پردازش می کنند.
نکات و راهکارهای زیر به شما کمک می‌کند شنونده‌ی دقیق‌تری باشید:
برای معنی گوش کن
گوش دادن برای معنا نوعی گوش دادن فعال است. شنوندگان فعال نه تنها به کلمات توجه می کنند، بلکه بر هدف هر کلمه نیز تمرکز می کنند. برای رمزگشایی پیام ها، ابتدا پیام اصلی را مشخص کنید. سپس به حکایات، توضیحات و سایر جزئیاتی که برای روشن شدن معنا هستند، دقت کنید.
حین تدریس دبیر و هم چنین پس از تدریس دبیر آن چه را یاد گرفته اید، بررسی کنید و از خود بپرسید آیا چیزی که یاد گرفته اید در چارچوب موضوع یا ایده اصلی درس بوده است؟ با نظارت و بررسی درک خود، مطمئن می شوید که استراتژی گوش دادن فعال شما کارآمد بوده است.
سبک یادداشت برداری خود را با تدریس تنظیم کنید
شنوندگان ناکارآمد اغلب سعی میکنند تمام جزئیات را یادداشت کنند. آنها به اشتباه تصور می کنند نوشتن تمام جزئیات برایشان یک مزیت است؛ در حالیکه اگر به جای نوشتن تمام جزئیات، تمرکز خود را روی نوشتن طرح کلی از تدریس بگذارند، فهم بهتری پیدا میکنند. هم چنین نوشتن موارد کلی این امکان را می دهد که تا در هنگام مرور در مدت زمان کمی مطالب به خوبی مطالعه شود.
البته توجه کنید موردی که توضیح داده شد مخصوص زمانی است که دبیر به سرعت در حال تدریس است و یا هنگامی که در یک همایش شرکت کرده اید. در بعضی مواقع (مثلا در درس زیست شناسی) شاید نیاز باشد که تمام نکات جزئی را نیز یادداشت کنید.
با مطالبی که درک آن دشوار است مقابله کنید
ممکن است بعضی وقت ها با وجود سعی و تلاش برای فهمیدن مطلب تدریسی دبیر، باز هم متوجه درس نشوید. این موضوع می تواند به علت بلد نبودن پیش نیاز های آن مطلب باشد و یا حتی می تواند به علت سخت بودن مطلب تدریسی باشد. شنوندگان خوب از تمام توانایی های ذهنی خود برای پردازش آنچه تدریس می شود استفاده می کنند و تمام تلاش خود را می کنند تا حداقل بخش هایی از مطاب را متوجه شوند. سپس آن مطلب را در منزل چندین بار مطالعه و تمرین می کنند تا به فهم مناسبی دست یابند.
تمرکز و توجه
افرادی که با گوش دادن مشکل دارند، اغلب در تمرکز مشکل دارند. شنوندگان خوب باید برای افزایش توانایی تمرکز و نادیده گرفتن عوامل حواس پرتی تلاش کنند. این توانایی، نیاز به تنظیم نگرانی های شخصی، افکار پیرامون اعضای خانواده و دوستان، و افکار پیرامون فعالیت های آینده دارد.کسانی که تمرکز خود را تقویت کنند، می توانند مهارت های گوش دادن خود را نیز بهبود بخشند.
آماده باش
اگر قبل از کلاس، مطالب جلسات گذشته را مرور نکنید، پردازش اطلاعات و گوش دادن با دقت به تدریس بسیار دشوار می شود. به همین دلیل هرگز نباید از تکمیل مطالعه یا سایر تکالیف کلاس، غافل شوید.
علاقه مند بودن را انتخاب کن
بسیاری از دانش آموزان به دلیل بی حوصلگی یا بی علاقگی، به تدریس توجه نمی کنند و در نتیجه علاوه بر نفهمیدن مطلب، یادداشت برداری خوبی نیز نخواهند داشت. شنوندگان خوب، به موضوع مطالب علاقه مند می شوند، بنابراین می توانند اطلاعات را پردازش کنند و به تدریس به خوبی توجه کنند.
پیوند یادگیری گذشته و فعلی
انسان‌ها زمانی بهتر یاد می‌گیرند که آنچه را که می‌آموزند در یک دسته قرار دهند. یکی از راه‌های بهبود مهارت‌های شنیداری، درگیر کردن فعالانه مطالب جدید با مطالب قبلی است. درواقع همزمان که در حال گوش دادن به مطالب جدید هستید، آنچه را که یاد می گیرید در چارچوب آنچه قبلاً آموخته اید قرار دهید.
مثلا در زیست شناسی دانش آموزان می توانند آنچه را که می آموزند به درس های قبلی در مورد موجودات ساده تر پیوند دهند. یا مثلا در ریاضیات، دانش‌آموزان باید از تکنیک‌هایی استفاده کنند که قبلاً آموخته‌اند تا نحوه برخورد با مسائل موجود را بهتر درک کنند.
از نظر بدنی آماده باشید
ورود به یک رویه بد در کلاس آسان است. ممکن است توجه شما از بین برود و ذهن شما سرگردان شود. ممکن است ناگهان متوجه شوید که از پنجره به بیرون خیره شده اید یا روی صندلی خود خمیده اید. در بدترین سناریو، ممکن است متوجه شوید که در حین کلاس به خواب رفته اید.
به همین دلیل است که آمادگی جسمانی بخش مهمی از گوش دادن است. آمادگی جسمانی با وضعیت بدنی خوب شروع می شود. مطمئن شوید که به جای خم شدن یا بیش از حد راحت نشستن، صاف بنشینید. حفظ وضعیت بدنی خوب می تواند بخش مهمی از هوشیاری در طول درس باشد. پس از آن، مطمئن شوید که چشمان خود را روی دبیر خود متمرکز کرده و در صورت امکان تماس چشمی خود را حفظ کنید. چیزهای ساده ای مانند این می تواند هوشیاری شما را بالا ببرد و به شما کمک کند تا روی آنچه گفته می شود تمرکز کنید.
در واقع وضعیت بدنی خوب (نشستن صحیح) و تماس چشمی نه تنها به این دلیل مفید است که شما را هوشیار نگه می دارد، بلکه به شما کمک می کند اطلاعات مهم را از دست ندهید.
با دبیر خود تعامل داشته باشید
بخشی از گوش دادن شامل درک زمانی است که شما کاملاً یک موضوع یا مفهوم را درک نمی کنید. وقتی این اتفاق می‌افتد، مهم است که سؤالاتی بپرسید تا به روشن شدن آنچه گفته می‌شود کمک کنید. اغلب اوقات، دانش‌آموزان برای پرسیدن سؤال خیلی نامطمئن یا خجالتی هستند. حقیقت این است که بیشتر معلمان وقتی دانش‌آموزان را درگیر میکنند خوشحال می‌شوند، بنابراین اگر بخشی از درس خود را کاملاً نمی‌فهمید، از سوال پرسیدن نترسید!
حواس پرت نشو
بخش مهمی از متمرکز ماندن و گوش دادن با دقت این است که مطمئن شوید هیچ مزاحمتی ندارید. به همین دلیل، وقتی سر درس نشسته اید، باید موارد غیرضروری را کنار بگذارید.
این حواس پرتی ها عبارتند از :
- تلفن‌های همراه یا تبلت‌ها
- کتاب ها و جزوه های درس های دیگر
- نشستن در کنار دوستان
- سرو و صداهای محیط پیرامون
- و ….
حذف تمام این حواس‌پرتی‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا روی کار فعلی‌تان که گوش دادن به درس است متمرکز بمانید.
سلامتی خود را نادیده نگیرید
دانش آموزان (مخصوصا دانش آموزان کنکوری) زمان زیادی را در طول روز به شرکت در کلاس های درسی، مطالعه، تکلیف و تست زنی می پردازند. در این میان بعضی دانش آموزان خواب و تغذیه خود را فدای مطالعه و کلاس ها می کنند. متأسفانه، انجام این کار به کیفیت مطالعه و هم چنین کیفیت یادگیری در کلاس درس، لطمه جدی ای می زند. مطالعات نشان می دهد کمبود خواب یکی از بزرگترین دلایل عدم تمرکز دانش آموزان در کلاس است. در واقع وقتی در تلاش برای بیدار ماندن هستید، گوش دادن سخت است. تغذیه نیز در حفظ هوشیاری نقش دارد. تغذیه خوب و سالم می تواند به شما کمک کند در طول کلاس احساس انرژی و توجه بیشتری داشته باشید. اگر می خواهید در طول کلاس در بهترین حالت خود باشید، باید مطمئن شوید که درست غذا می خورید و به اندازه کافی می خوابید.
